Rozliczenie roczne ZUS

Kogo dotyczy rozliczenie roczne

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej dotyczy praktycznie wszystkich przedsiębiorców. Przede wszystkim dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą, które nie mają ustalonej składki zdrowotnej na stałym poziomie, a jej wartość zależna jest od osiągniętych przychodów lub dochodów. Chodzi tu zatem o przedsiębiorców, których działalność opodatkowana jest:
– podatkiem liniowym
– skalą podatkową
– ryczałtem ewidencjonowanym

Ustalenie rocznej składki

Roczna składka zdrowotna uzależniona jest od dochodu (liniówka/zasady ogólne) lub przychodu (ryczałt). Aby ustalić roczną składkę zdrowotną konieczne jest przemnożenie rocznego dochodu przez stawkę procentową, która wynosi odpowiednio:
– 4,9% dla podatku liniowego
– 9,0% dla skali podatkowej

Dochód dla celów wyliczenia składki zdrowotnej może się różnić od dochodu dla celów podatku dochodowego i ustalany jest w następujący sposób: osiągnięty za dany rok przychód pomniejszony o poniesione w ciągu roku koszty oraz zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne (o ile nie zostały one zaliczone do kosztów).

Dodatkowo warto pamiętać o przyjęciu do wyliczeń (ustalenia dochodu) różnicy remanentowej. Jeśli różnica remanentowa będzie ujemna, to zmniejszy dochód stanowiący podstawę naliczenia składki zdrowotnej, a w przypadku różnicy dodatniej konieczne będzie zwiększenie dochodu o jej wartość.

Wyjątek: Zgodnie z art. 36 ustawy zmieniającej w 2022 roku przy ustalaniu podstawy wymiaru składki zdrowotnej w wyliczeniu nie uwzględnia się różnic remanentowych zwiększających dochód. Tylko w 2022 roku obowiązują przepisy szczególne i na podstawie remanentu końcowego sporządzonego w trakcie roku wysokość składki zdrowotnej może być jedynie pomniejszona. W przypadku, kiedy remanent końcowy jest wyższy od wartości remanentu początkowego, to nie uwzględnia się go w kalkulacji składki zdrowotnej.

Należy pamiętać, że przepisy mówią o minimalnej podstawie składki zdrowotnej. Jeżeli dochód jest niższy od 12-krotności minimalnego wynagrodzenia, wówczas należy opłacić składkę od minimalnej kwoty. Minimalna wartość rocznej podstawy składki zdrowotnej wynosi 36.120 złotych (3.010,00 x 12 miesięcy). Oznacza to, że przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym lub skalą podatkową zobowiązani są do zapłaty składki minimalnej w wysokości co najmniej 9% wartości podstawy czyli 3250,80 złotych.

Termin rozliczenia składki

Rozliczenia dokonuje się w deklaracji ZUS (DRA/RCA) składanej za miesiąc, w którym upływa termin na złożenie zeznania rocznego. Termin złożenia zeznań rocznych jest obecnie ujednolicony i wszyscy podatnicy muszą dopełnić swoich obowiązków do 30 kwietnia. Oznacza to, że roczne rozliczenie składki zdrowotnej należy wykazać w deklaracji za kwiecień i przekazać ją do 20 maja 2023 roku.

Rozliczenie nadpłaty lub niedopłaty

W przypadku powstania niedopłaty należy dopłacić zaległość do 20 maja.

Natomiast w przypadku nadpłaty należy złożyć wniosek o jej zwrot do 31 maja. Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien do końca maja wysłać wniosek z informacją o nadpłacie, którą przedsiębiorca będzie musiał zaakceptować na platformie ZUS PUE. W przypadku niezaakceptowania wniosku nadpłata zostanie zatrzymana na koncie płatnika i przeznaczona na pokrycie przyszłych zobowiązań.