Obowiązkowy split payment

OBOWIĄZKOWY SPLIT PAYMENT
(likwidacja odwrotnego obciążenia)

W dniu 2 lipca 2019 roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który wprowadza obowiązkowe korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności (split payment).

Płatność za pomocą mechanizmu podzielonej płatności stanie się obowiązkowa wyłącznie w zakresie transakcji pomiędzy firmami, których wartość przekracza 15.000 złotych oraz dotyczących towarów i usług wymienionych w załączniku numer 15 do ustawy o VAT.

Oznacza to, że split payment będzie stosowany w odniesieniu do dostaw towarów i usług, które aktualnie objęte są mechanizmem odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialności podatkowej. Dodatkowo zaproponowano objęcie obowiązkiem również transakcji, których przedmiotem są akcesoria i części do pojazdów silnikowych, węgiel i produkty węglowe, oraz maszyny i urządzenia elektryczne. Pełen wykaz towarów i usług objętych obowiązkowym split payment opublikowany zostanie w załączniku nr 15 ustawy o VAT i będzie zawierał wykaz 150 towarów i usług.

Obowiązkowy split payment zastąpi tzw. mechanizm odwróconego obciążenia, który jak ogłoszono po posiedzeniu rządu „jest niewystarczający w walce o zabezpieczenie i podniesienie wpływów z VAT”. Autorzy projektu twierdzą, że rozwiązanie split payment to rozwiązanie nieposiadające wad charakterystycznych dla odwrotnego obciążenia. Mechanizm podzielonej płatności ma na celu przeciwdziałanie nadużyciom i oszustwom podatkowym oraz wyeliminować ryzyko znikania podatników z nieodprowadzonym podatkiem. W komunikacie podkreślono, że „system ten  z założenia utrudnia lub wręcz uniemożliwia powstawanie nadużyć już na etapie samej transakcji, a jednocześnie zapewnia lepszą transparentność rozliczeń VAT-owskich”.

Z dniem obowiązywania ustawy zlikwidowany zostanie mechanizm odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych, co oznacza likwidację deklaracji VAT-27 i wszystkich przepisów regulujących stosowanie tych rozwiązań.

Przyjęty projekt zakłada dodatkowy obowiązkowy element identyfikujący zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności. Każda faktura o wartości równej 15.000 zł bądź większej, której przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniki nr 15 do ustawy obowiązkowo będzie musiała zawierać informację „mechanizm podzielonej płatności”. W przypadku braku takiej informacji nowelizacja przewiduje sankcję w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze. Również nabywca towaru bądź usługi, który wbrew obowiązkowi wykona przelew z pominięciem zastosowania mechanizmu podzielonej płatności będzie podlegał karze grzywny do 720 stawek dziennych lub karze grzywny za wykroczenie skarbowe. W uzasadnieniu do projektu zaznaczono, że “nawet jeżeli sprzedawca nie dopełnił obowiązku i nie oznaczył takiej faktury, nabywca ma obowiązek zapłaty kwoty należności za towary lub usługi z załącznika nr 15 w mechanizmie podzielonej płatności. Nabywca bowiem musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Nabywca nie może polegać więc wyłącznie na informacjach od sprzedawcy, który może chcieć uniknąć zapłacenia mu w podzielonej płatności, tylko musi samodzielnie analizować, jakie towary lub usługi nabył i czy wiążą się z tym dla niego określone obowiązki.”

Co w sytuacji, gdy na fakturze dokumentującej transakcję znajdują się zarówno towary i usługi objęte obowiązkowym split payment jak i pozostałe towary i usługi? Przypominam, że obowiązek uregulowania należności w mechanizmie podzielonej płatności dotyczy wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15. Jak wskazano powyżej może zdarzyć się sytuacja, że faktura o wartości brutto powyżej 15 000 zł będzie zawierała jedną pozycję (przykładowo na kwotę 1.000 zł netto + 230 zł VAT) objętą załącznikiem nr 15, wówczas obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności będzie dotyczył kwoty równej kwocie podatku z tej konkretnej pozycji, a więc kwoty równej 230 zł. Nie wyklucza to oczywiście możliwości uregulowania w podzielonej płatności całej należności z takiej faktury.

W związku z obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności, każdy z przedsiębiorców posiada otwarty rachunek bankowy VAT, z którego będzie mógł opłacać już nie tylko podatek VAT, ale również inne podatki, akcyzy, cła i składki ZUS. Taka możliwość została wprowadzona ze względu na obawy zgłaszane przez podatników, co do pogarszania się ich płynności finansowej w związku z ograniczona dyspozycyjnością środków zgromadzonych na rachunku VAT. Dodatkowo wprowadzono bardzo ważną zmianę na korzyść podatników i umożliwiono dokonywanie płatności zbiorczych z zastosowaniem split payment. Przyjęty projekt zakłada, że zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności może dotyczyć więcej niż jednej faktury w sytuacji gdy podatnik otrzymał fakturę w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc.

PODSUMOWUJĄC!
Faktura powinna zawierać informację o podzielonej płatności, gdy spełnione są łącznie 3 warunki:

1.transakcja jest zawierana pomiędzy przedsiębiorcami

2.kwota faktury jest większa lub równa 15.000 brutto

3.na fakturze znajdują się towary/usługi z załącznika nr 15

Pełna lista towarów i usług objęta obowiązkowym split payment dostępna pod tym linkiem.